علت خرابی پمپ آب ممکن است در اثر سهل انگاری یا ناآگاهی از روش نگه داری آن باشد. مشکلات ایجاد شده در پمپ باید هرچه زودتر رفع گردد وگرنه طولانی شدن زمان رسیدگی به اشکالات موجود در پمپ آب و تعمیر آن موجب به وجود آمدن آسیب‌های بیشتر و بزرگ تری در پمپ می‌شود و در چنین شرایطی مدت زمان تعمیر پمپ آب، طولانی تر و هزینه‌ی رسیدگی و رفع مشکلات آن بیشتر خواهد شد. نگهداری پمپ آب به معنای واقعی، فعالیتی است برای طولانی شدن زمان کارکرد موثر تجهیزات، که نتیجه آن بهبود کارایی پمپ آب خواهد بود.
علت خرابی پمپ آب در پمپ‌های آب خانگی لزوما به معنای آسیب دیدگی جدی در پمپ نیست بلکه به این معناست که، پمپ‌های آب برای انجام کار خاصی و در شرایط خاصی نصب می‌شوند، حال اگر حالتی پیش آید که پمپ مورد نظر نتواند وظیفه‌ی خود را به درستی انجام دهد، پمپ با مشکل مواجه شده و خراب است.
برای فهم بهتر این مطلب به این مثال توجه کنید. اگر پمپی که باید با توان معین، دبی مشخصی را پمپاژ کند، در حال حاضر توان مصرفی‌اش از حد مشخص شده بیشتر باشد، این پمپ با نقص فنی و خرابی مواجه شده است، هرچند که بسیار خوب و نرم کار کند.
خرابی پمپ و تعمیر آن
خرابی‌های رایج در پمپ
- خرابی آب بندهای مکانیکی
- لرزش زیاد و غیر عادی
- سایش و گیرپاژ پمپ
- کارایی کم پمپ (دبی، هد تولیدی، توان مصرفی)
- نشتی پوسته پمپ
بررسی پمپ برای یافتن دلایل احتمالی خرابی پمپ
اگر کار کردن پمپ به صورت ایمن امکان پذیر است، بهتر است با روش های زیر بررسی شود:
- بازرسی چشمی، بو کشیدن، گوش دادن و لمس کردن
- آمپرگیری پمپ
- بازرسی و اندازه گیری ارتعاشات پمپ
- اندازه‌گیری دمای یاتاقان‌ها
- بررسی کارآیی پمپ از نظر دبی، هد تولیدی و توان مصرفی
مراحل بالا علت خرابی پمپ آب را مشخص می‌کند و معلوم می‌شود که این خرابی از خود پمپ است یا مربوط به فرآیند و سیستم است. اگر بررسی‌ها نشان داد که مشکل از خود پمپ است، توصیه می‌شود موارد زیر بررسی شود.
مسائلی که باعث آمپر کشیدن بیش از حد می‌شوند.
- سفت بودن بیش از حد پکینگ‌ها
- روغن کاری نامناسب و ناکافی
- هم محور نبودن محورهای پمپ و الکتروموتور
- خمیدگی محور
- زیاد بودن نیروی اصطکاکی در یاتاقان‌ها یا نوارهای سایشی
- پایین بودن یا زیاد بودن ویسکوزیته یا چگالی سیال‌کاری
- پایین بودن درجه حرارت سیال یا تغییر سیال‌کاری
- بالا بودن فشار خروجی پمپ
- معکوس بودن جهت چرخش پمپ
- نشتی‌های داخلی و بازگردش در اثر زیاد بودن فواصل آزاد
- عدم تعادل و مسایل ارتعاشی
- معیوب بودن آمپرمتر
- معیوب بودن الکتروموتور
مسائلی که باعث لرزش و سر و صدا می‌شوند.
- کاویتاسیون ناشی از زیاد بودن میزان برداشت
- وجود هوا در ورودی به دلیل پایین بودن NPSH یا وجود هوا در ورودی پمپ
- کارکردن پمپ در نقطه‌ای دور از نقطه‌ی بهترین بازده
- هم محور نبودن قطعات
- بالانس نبودن محور پمپ یا گرداننده‌ی آن
- ضربات ناشی از کوبیدن یاتاقان‌ها
- شل بودن قطعات متحرک
- فرسوده بودن قطعات (یاتاقان ها)
- کارکردن پمپ در دور بالاتر از دورکاری یا دوربحرانی آن
- شل بودن پیچ‌های فندانسیون
- بازگردش جریان درون پمپ
- طراحی اشتباه خطوط لوله ورودی و خروجی
- تنش‌های ناشی از سیستم لوله کشی
- روغن کاری نامناسب
- مناسب نبودن موقعیت پمپ
مسائلی که باعث گرم شدن بیش از حد یاتاقان ها می‌شود.
- کارکردن پمپ در نقطه‌ای دور از BEP در سمت چپ آن، روی منحنی مشخصه پمپ
- گرفتگی مسیرهای آب خنک‌کننده
- کثیف بودن روغن
- نامناسب بودن نوع روغن
- نامناسب بودن فاصله آزاد یاتاقان
- هم محور نبودن
- نامناسب بودن سطح روغن داخل محفظه یاتاقان
- کچل شدن ساچمه‌ها یا خرابی یاتاقان
- ورود آب داخل روغن
- بار اضافی روی پمپ (کم بودن بیش از حد فشار ورودی یا بالا بودن بیش از حد فشار خروجی)
- روغن کاری ناقص
- پایین بودن بیش از حد سطح روغن
- بالا بودن بیش از حد سطح روغن
- سفت بودن بیش از حد یاتاقان (کم بودن فاصله آزاد داخلی)
- کافی نبودن آب خنک‌کاری
مسائلی که باعث کاهش دبی می‌شوند.
- هواگیری نشدن کامل پمپ
- پایین بودن سرعت گرداننده
- بالا بودن بیش از حد فشار خروجی
- نشتی‌های داخلی
- زیاد بودن مکش پمپ
- کم بودن NPSH
- گرفتگی پروانه
- معکوس بودن جهت گردش پمپ (معکوس یا اشتباه نصب شدن پروانه روی محور در پمپ‌های چند مرحله‌ای)
- وجود حباب در بخار یا هوا در لوله ورودی
- نامناسب بودن طراحی سیستم لوله‌کشی ورودی
- گرفتگی لوله‌ی ورودی یا صافی ورودی
- خرابی نوارهای بسایشی
- زیاد شدن فاصله آزاد بوش محفظه آب‌بندی
- خوردگی پره‌ها
- اغتشاش در محل ورود مایع به پمپ
- بالا بودن ویسکوزیته یا چگالی سیال‌کاری
- بالا بودن درجه حرارت سیال‌کاری
- خراب بودن پکینگ‌ها یا آب‌بندهای مکانیکی و نفوذ هوا به داخل پمپ
- کوچک بودن قطر پروانه
- زیاد بودن فاصله پروانه از بدنه (جریان‌های چرخشی اطراف پروانه)
- بازگردش جریان در چشمی پروانه
- طراحی نادرست سیستم لوله‌کشی
مسائلی که باعث می‌شود پمپ مکش کافی نداشته باشد.
- آب‌بند نبودن اتصالات در ورودی پمپ
- خرابی سیستم آب‌بندی و نفوذ هوا از زیر پکینگ‌ها
- پایین بودن بیش از حد فشار ورودی
- طراحی و اجرای غلط سیستم لوله‌کشی
- وجود نقاطی در سیستم لوله‌کشی که هوا در آن‌ها حبس می‌شود.
- ورود هوا همراه با سیال
- هواگیری نشدن کامل پمپ
- بالا بودن بیش از حد درجه حرارات سیال کاری
- بالا بودن بیش از حد دور پمپ
- زیاد بودن ارتفاع مکش
- کم فرورفتن لوله ورودی پمپ در داخل سیال
- گرفتگی پروانه پمپ
- گرفتگی صافی ورودی پمپ
مسائلی که باعث کم شدن فشار آب می‌شود.
- خرابی الکتروموتور و نیم سوز شدن آن
- وجود نشتی و گرفتگی در پمپ، واشرها، اتصالات و لوله ها
- وجود گرفتگی در لوله های ارتباطی
- ساییدگی پروانه‌ها
مسائلی که باعث کاهش سرعت شروع به کار کردن پمپ آب می‌شود.
- وجود نشتی در اتصالات
- سفت بودن پیچ واش
- فرسوده شدن آبشکن پیچک
- انسداد لوله‌ها و اتصالات
- هواگرفتن پمپ
- خرابی یا نیم سوز شدن الکتروموتور
مسائلی که باعث داغ شدن بیش از حد پمپ آب می‌شود.
- عدم ورود سیال کافی به پمپ
- خرابی بلبرینگ‌ها
- وجود مشکل در الکتروموتور پمپ
- برق نامناسب
- خارج شدن پروانه از جای اصلی خود